Οι συμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποίοι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην εκταμιευτεί η επόμενη δόση των 3,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την οποία απαιτούνται 28 προαπαιτούμενα.
Πρόκειται για τη μάστιγα των απευθείας αναθέσεων οι οποίες αποτελούν πληγή για την ελληνική δημόσια διοίκηση και εκτρέφει της διαφθορά, ενώ η κυβέρνηση, αντί να την περιορίσει αύξησε το σχετικό όριο προκειμένου να τις διευκολύνει.
Υπενθυμίζεται ότι το φαινόμενο αυτό έχει επικρίνει σφοδρά το Ελεγκτικό Συνέδριο και ζήτησε τον περιορισμό τους σε εξαιρετικές περιπτώσεις και όχι η συγκεκριμένη διαδικασία να είναι ο κανόνας.
Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) στο τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2024, το ποσοστό των απευθείας αναθέσεων ξεπέρασε το 70% επί των συμβάσεων που υπογράφηκαν την ίδια περίοδο.
Μάλιστα, από τις Βρυξέλλες ζητούν βελτιώσεις στο θέμα των δημοσίων συμβάσεων, καθώς δεν κρύβεται η αδυναμία των απευθείας διαδικασιών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά μάλιστα τροποποίηση της εθνικής στρατηγικής για τις δημόσιες συμβάσεις, όπως επίσης μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς για την υλοποίηση των δημοσίων επενδύσεων.
Ειδικότερα, το πρώτο τετράμηνο του 2024 υπογράφηκαν συνολικά 67.804 συμβάσεις ποσού 6,25 δισ. ευρώ. Οι συμβάσεις ανατέθηκαν από 1.616 αναθέτουσες αρχές και κάθε φορέας υπέγραψε περισσότερες από μία συμβάσεις.
Από τις 67.804 συμβάσεις, οι 49.135 ή το 72% του συνόλου, έγιναν με τη μέθοδο των απ’ ευθείας αναθέσεων.
Σημειώνεται, δε, ότι η διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ενισχύθηκε από την κυβέρνηση, με την αύξηση του ορίου από 20.000 σε 30.000 ευρώ, ποσό μέχρι το οποίο μπορεί να δίδεται ένα έργο με απευθείας ανάθεση χωρίς κανέναν διαγωνισμό.
Επίσης, στις περισσότερες των περιπτώσεων, ένα έργο με προϋπολογισμό άνω των 30.000 ευρώ, κόβεται σε κομμάτια και δίδεται με απευθείας ανάθεση, προφανώς σε ημετέρους, γνωστούς και φίλους.